Эки јиит јолугып, јаражып, айыл-јурт тӧзӧп – бир ле кӧрзӧҥ сыйса той, бир ле кӧрзӧҥ мӧҥӱн той, анаҥ ла ары кӧрӧлӧ, бери кӧрзӧҥ алтын, изумруд ла бриллиант тойлор… Шак ла бу Билениҥ, сӱӱштиҥ ле чындыктыҥ байрам кӱнинде билени тӧзӧгӧнинеҥ ала нак ла колдыҥ колго 50 јылдыҥ туркунына бек јуртаган Зинаида Степановна ла Филорет Иванович Ябыковтордыҥ ла 55 јыл јуртаган Елена Кирилловна ла Мирон Лукич Тойдоновтордыҥ билелерине тергеебистиҥ башчызы Олег Леонидович Хорохордин «Сӱӱш ле чындык учун» деп медальды кӧдӱриҥилӱ айалгада табыштырды.
Алтай Республиканыҥ Башкарузыныҥ залында ол кӱн чогулган улус јык толо болды: канча јылдарга кожо јуртап койгон, бала-барка чыдаткан ла эмдиги ӧйдӧ баркыларын сӱӱндирген тайнак - тайдактарды, јаанак – улдактарды кӧрӧргӧ кандый оморкодулу ла сӱӱнчилӱ! Медальды колдорына алгылап, ӧкпӧӧрип турарда, бала-барказыныҥ кӧстӧриниҥ јаштары мелтирежип турганы олорго недеҥ де баалу сый болды!
Тойдоновтор
Тойдоновтордыҥ билези Балыктујул јуртта эҥ бек билелердиҥ бирӱзи. Олор айыл-јурттын 1966 јылда јаҥар айдыҥ 27 кӱнинде тӧзӧгӧн. Айылдыҥ ээзи Мирон Лукич 83 јашту, јажына ла «Советский Алтай» деп совхозто экономист – бухгалтердиҥ ижин иштеген, тылдыҥ ишчизи, Россияныҥ кӱндӱлӱ доноры, Российский Федерацияныҥ иштиҥ ветераны ла Алтай Республиканыҥ јурт ээлемниҥ ат-нерелӱ ишчизи. Эш-нӧкӧри 74 јашту Елена Кирилловна 31 јылдыҥ туркунына сӱӱген география предмедин Балыктујул јурттыныҥ бала-барказына ӱредип, ончо јаба јӱрӱминиҥ 45 јылын школго бергенин текши орто ӱредӱликтиҥ Кӱндӱлӱ ишчизи ле Российский Федерацияныҥ иштиҥ ветераны деп ат-нерелер керелейт. Елена Кирилловна ла Мирон Лукич эки эрке кыс ла эки кару уул азырап чыдаткан, тургуза ӧйдӧ «согононыҥ бажындый» бир уулы Амыр арткан, эне-адазын колго алып јӱрет. Тургуза ӧйдӧ 8 баланыҥ тайнагы ла јааназы ла тайдак -улдазы, 2 баланыҥ улу тайназы ла тайдагы. Былтыр изумруд тойын темдектеп, 56 – чы јыл экӱ кожо јуртагылайт. Елена Кирилловна ла Мирон Лукичти бу кайралла уткуп, эзен-амыр отурып, 4 јылдаҥ бриллиант тойына мени алдыртсын деп кӱӱнзейдим!
Ябыковтор
Зинаида Степановна Енчинова ла Филорет Иванович Ябыков 1972 јылда биригип, айыл – јурт тӧзӧгилеп, эрке-торко бир кыс чыдаткан. Уулы јок улуска кудай 4 баатыр уулдар сыйлаган: јаан баркызы Айсур Новосибирск каланыҥ јуучыл институдын былтыр једимдӱ божодып, кызыл дипломло эне-адазын ла тайнак-тайдазын сӱӱндирген; ортон баркызы Самыр Омск каланыҥ МВД академиязыныҥ курсанты; эки огожы Мерген ле Эрмен айылда эне-адазыныҥ канадыныҥ алдында. Зинаида Степановна ла Филорет Иванович бу ла кӱндерде алтын тойын ла 75 јаштарын бийик кеминде темдектегиледи. 75 ажу ажып, јӱрерге база керекле… Је олор экӱ ол ло омок бойлоры кышкыда Калбаатта, јайгыда тӧрӧл Кубадрузында… Эјем ӧрӧкӧн эмдиге ле шулмус бойы - ийнек- терин саап, каймагын толгогон, айрагын бышкан, ары-бери ӧткӧндӧрин, кӧп тоолу айылчыларын изӱ чай - чуйыла, каймак -быштагыла кӱндӱлеп отурат. Анчада ла јай ӧйинде кудалап барып јаткан тӧрӧӧндӧрдиҥ быштак эдип береер деген айбызын кӱчсинбей, чаптыксынбай эјем ӧрӧкӧн јӱзӱн-јӱӱрлеп кулјалап эдип ле јадар – јалкуурбазы кошту! Јестем ӧрӧкӧн тен кӧзинеҥ уйадай берген дебезе, је ол ло алдындагы бойы – јалакай јобош ӱниле улусты унчуктаган, ончо тӧрӧӧн-тууганды суруулдаган турар. Эмдиге ле сагыжыма кирет, ол тужында
Чибилӱниҥ балдары 3 класстыҥ кийнинеҥ 4 класска Улаган барып ӱренетенис.
Школдоҥ Чибилӱдӧӧн бир ӱӱр балдар јанып јатсаас, Заречкада Филорет Иваныч бисти тозып, «мен сени бала эдип алалтам» эмезе «кулактарарды јиирим» дезе бистер ыйлаш туруп качар болгоныс. Эм сананза каткылу эмей… Ижи-тожыныҥ јолдорын кӧрзӧ, экилбези бир иштеҥ бир ишке «калыбай», амыралтага јетире ле бирӱзи культурада, бирӱзи медицинада 40 јылды ажыра иштегилеген. Зинаида Степановна дежурный медсестраныҥ каруулу ижин иштеп тура, сегис јылдыҥ туркунына баш медсестраныҥ да ижин бӱдӱрген. Канча јылдарга кожо иштеген Любовь Исаковна Елфимова, Клара Николаевна Санина, Лора Игнатьевна Чуу ла Ольга Трифоновна Сарлаева коллегалары иштеҥ чыгып ла калган дейле ташташпай, јаштарыла оогошто болзо, эмди чындык нӧкӧрлӧри болуп, јаантайын айылдажып, байрамдарда уткужып јӱргени бу кижиниҥ кылыгыныҥ ачык-јарыгын, јакшызын недеҥ де тыҥ керелейт.
Филорет Ивановичтеҥ культурада кем болуп иштегенеер деп суразаҥ, «кем болбогом, нени этпегем» деп айдар. Угатан болзо, культпросвет передвижканыҥ башкараачызы да болгон эмтир, тискинчилеген, киномеханиктеген де эмтир, гармошкалап, кожоҥдогон до болтыр... «Алдында ӧйдӧ Клара Осиповна Енчинова, Мария Петровна Олчонова, Зоя Михайловна Бадыкина, Гаврил Романович Санин баштагандар јаскыда эчки тарап, кой кыркып, јайгыда ӧлӧҥдӧп кере тӱжине ле иштенеле, эҥирлер сайын улуска концерт кӧргӱзип, кожоҥ-комыттыҥ олјозына алдыра беретенис. Специалист јок болордо аппаратураны чанакту атка коштоп, кинолор кӧргӱзип, стенгазет јазап, турлулар сайын јетирӱлер эдип, јорыктайаныс» - деп Филорет Иванович эске алынды. Гармошка ойноп турзаар эҥ сӱӱген кожоҥоор кандый деп суразам, «Эҥир јылдыс чыгарда, сен мени келерим деп мекелегеҥ ле деп јерди кожоҥдойло ый-сыгытка кире бер јадым» деп «серьезный» айтканыла каткыртты.
Зинаида Степановна ла Филорет Ивановичти Улаганда билбес кижи чыкпас болор, айдарда олордыҥ чоды јок Кӱндӱлӱ грамоталарын, Быйанду самараларын ла кайралдарын тоолобойын. «Акча чаазын, кижи алтын» дегендий кайралдар ол јӱк ле чаазын не… а кижи бойы јакшы болзо, улус та ого андый ок јакшы болор. Филорет Иванович ончо јӱрӱмине культурада иштегенин баалап, юбилейлик јаштарды ла алтын тойды бажынаҥ ала культура бӧлӱк белетеп, бийик кеминде ӧткӱрип јатканы Зинаида Степановна ла Филорет Иванович Ябыковтордыҥ билезиниҥ тоомјызын недеҥ де баалу кӧргӱзет! Кару эјебисти ле јестебисти учурлу толо јаштарыла изӱ уткуп, эмди де канча јылдарга биске баш болуп, Кубадру Алтайаарда эзен-амыр отураар деп кӱӱнзейдис!
Кажы ла кижиниҥ јӱрӱми башка, салымы башка… је кандый да болзо, бир катап берген јӱрӱмге сӱӱнер ле керек, јӱрер ле керек! Бичимелимди Ирина Кензинаныҥ кожоҥыныҥ сӧстӧриле тӱгезейин:
Бойыныҥ ӧйиле јӱрӱм барып јат,
Кажы ла кижи ӱлӱзин апар јат.
Сӱӱнчи ле кунукчыл айланат,
Ылгабастаҥ кажыска ла келиш јат...
Ч.Манзырова белетеген
